Jean Clair

Jean Clair, naprawdę Gerard Régner, (ur. 1940), paryżanin, profesor uniwersytecki historii sztuki, zasłużony muzealnik, filozof, eseista i uważny obserwator otaczającego nas świata, swoim rozważaniom nad przemijalnością znanej mu od dziecka rzeczywistości nadał pełen melancholii tytuł “Rozmowa z umarłymi”. Ale nie posłyszymy to głosów z zaświatów-to zbiór interesujących esejów zawierających zadumę, głębokie i niekeidy odwazne refleksje nad przemijaniem naszej tradycyjnej kultury.
Autor powraca myslami do wyludnionej dziś rodzinnej wsi burgundzkiej, której wspomnienie kojarzy mu się z nieistniejącą już lampą naftową, zastanawia się jak mechanizacja i cywilizacja elektroniczna doprowadziły do przeobrażenia stosunków międzyludzkich. Nie bacząc na narażenie się pseudoartystom i krytykom, wskazuje pustkę najnowszej sztuki odciętej od humanistycznych korzeni. Ubolewa nad zanikiem uprzejmości, drażnią go nowe prymitywne kulty, (jak choćby narzucona anoreksja w świecie mody), i :nowomowa”- słowem jest to widziany oczami erudyty starej daty i mysliciela, nasz współczesny świat w procesie przemian, świat tak bardzo juz inny  nawet od tego sprzed zaledwie kilkudziesięciu lat.

Takie właśnie pełne nostalgii rozważania zawiera tom Jeana Clair’a “Rozmowa z umarłymi”-dodajmy-umarłymi czasami. Bo to duch czasu jest bohaterem tej książki, nie duchy umarłych

Bożena Fabiani